STOP
Yatırımın, kısa vade al-sat yapmanın önemli aşamalarından biri olan stop, zarara ne kadar katlanabileceğimiz noktayı gösterir.
10 000 tl ile bir pozisyon açtığınızda bu pozisyondan ne kadarlık bir zarar sizin kabulunüzdür? 300 tl mi? 500 tl mi? 1000 tl mi?
Stop koyarken kullanılan değişik yöntemler var;
- para birimi şeklinde koyabilirsiniz. Düz mantıkla 15 000 tl lik alım pozisyonuma 800 tl stop koyuyorum eğer 800 tl zarar edersem pozisyondan çıkarım gibi.
- yüzde olarak koyabilirsiniz. Ben %10 zarara razıyım. 20 000 tl'lik alım pozisyonuna karşı 2000 tl zarara razıyım. 2000 tl zararla pozisyondan çıkabilirim.
- piyasada görülen volatilite yani oynaklık baz alınarak stop koyulabilir. Bu konuda piyasa volatilitesini gösteren indikatörlerden yardım alınabilir. Mesela hisse fiyatı 1,50 o an piyasada görülen volatilite 0,12 ise fiyatta aşağı yönlü oluşacak 0,12'lik oynamada ben alım pozisyonumu kapatırım gibi.
-fiyat, bir gün önceki en düşük fiyatın altına düştüğü zaman satış yapmak. Dün görülen en düşük fiyat 1,28 şu an 1,32 eğer fiyat 1,28 altına düşüş yaparsa satış yaparım gibi.
- son 5 gün görülen en düşük fiyatların ortalamasını alarak fiyatlar bu seviyenin altına düşerse satış yapmak.
Burada sizin riski kabullenme potansiyeliniz ve yatırım yaptığınız enstrümanın kendi dinamikleri önem arz ediyor.
Gerek kısa vadeli trade de gerek uzun vadeli yatırımda alım noktası belirlendikten sonra karar verilmesi gereken ikinci aşama stop seviyesidir. Hangi piyasada yatırım yapıyorsanız bu farketmez ister fx ister hisse senedi, ister viop.
Pozisyon açıldığında size para kazandıracak olan harekette satım noktası alım noktasından daha önemlidir. Bunu ileride detaylı bir şekilde inceleyeceğiz.
Stobun faydası nedir?
-Stop size bir şeylerin ters gittiğini gösterir. Ters giden bir şeyler varsa neden pozisyonda kalasınız ki?
-Almış olduğunuz pozisyondan daha az zararla çıkmanızı sağlar. Piyasa bir yere kaçmıyor. Dinamikler değişirse yine alırsınız.
-Kurmuş olduğunuz alım satım stratejisinin en önemli ayağını stop oluşturuyor. Çünkü stop size aldığınız riski gösteriyor.
-Piyasaya girildiğinde istikrarlı bir şekilde sermayenizi artırmanız için mümkün olduğunca kayıptan kaçınmanız gerekiyor.
hiç kimse para kaybetmeden para kazanamaz. Bu sistemin doğasına, işleyişine, mantığına terstir. O zaman yapmanız gereken önceden zarar seviyenizi belirlemek olacaktır.
Stop belirlemeyen, fiyat stoba düştüğünde satmayan yatırımcı illaki bir gün kötü bir darbe alarak yatırım sahasından çekilecektir.
Uygulayacağınız stop yöntemini geçmiş dönemlerde deneyerek başarı seviyesini kontrol etmeniz gerekiyor.
koyduğunuz stop sizi piyasanın normal dalgalanmasında piyasadan atmayacak mesafede ama çok büyük zararlar verdirmeyecek şekilde olmalıdır.
İnsan doğası gereği zarar etmek istemez. Fiyatlar düşerken ekranda zararınız an be an büyüyecek ve bu sizi belirli bir noktadan sonra iyice rahatsız etmeye başlayacaktır. Zarar ediyorsunuz. Yenildiniz. Para kaybediyorsunuz. Alım kararınız yanlış çıktı. Bu durumda eliniz sat butonuna gidemeyecektir.
Ama ortada bir gerçek var. Neden daha fazla zarar edesiniz ki. Stobu belirlemek kolaydır, ama stopta satmak gerçekten zordur. Ben genelde şunu tavsiye ediyorum. Büyük miktarlarda alım yapmadan önce kendinizi stoba alıştırın. Az alın ama stoba düşünce satın. Alışkanlık edinin.
Stop koyman, 70 000 TL ye aldığınız arabayı 2000 TL ye kasko, sigorta yaptırmaya benzer. Yada aldığınız ev için deprem sigortası yapmaya benzer. Hiç kimse sigorta süresi dolarken tüh bu seferde kaza yapmadık demez.
Stop kangren olmuş bir eli vücuttan uzaklaştırmaya benzer. Tıbben bunun olması ne kadar bir gerçeklik taşıyorsa, borsada yatırım yapan bir yatırımcı için de o kadar gerçektir.
Peki ben satınca az sonra tekrar çıkarsa ne olacak,
az sonra çıkarsa yine alacaksınız. Alım yapmayı düşündüğünüz hisseyi neden almıştınız? temel verilerimi sağlamdı, direncinimi kırıyordu, desteğinemi gelmişti. Güvendiğiniz hisseyi neden almayacaksınız. Stopta amaç, sizi beklenmeyen bir durumla karşılaşıldığında daha fazla zarar etmenizi engellemektir.
Stop koymayarak zarar eden sermayesini eriten çoktur, ama stop koyup da koyduğu stoba riayet edip sermayesini eriten yoktur. Açtığınız her alım pozisyonu zararla sonuçlanacak değil ya.
YAZAR:
Ali Erkan TANACIOĞLU
“Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.
Yatırım danışmanlığı hizmeti; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.
Burada yer alan değerlendirmeler, yorum ve kişisel görüşlere dayanmaktadır. Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir.
Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.”